Dư thừa phosphate trong thức ăn có thể khiến huyết áp cao bất thường

Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí American Journal of Physiology—Regulatory, Integrative and Comparative Physiology   thì việc tiêu thụ quá nhiều phosphate có thể gây hoạt hoá thần kinh quá mức làm tăng huyết áp, dẫn đến tình trạng huyết áp cao một cách bất thường. Phosphate được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực thực phẩm với vai trò là chất bảo quản, chất làm tăng hương vị cũng như chất ổn định màu. Những phát hiện này làm nổi lên nhu cầu về nhiều nghiên cứu sâu hơn, để xác định liệu có nên in trên bao bì thực phẩm lượng phosphate được thêm vào hay không.

Bộ não điều khiển các quá trình của cơ thể bằng cách cân bằng hoạt động của hai hệ thần kinh: hệ giao cảm và hệ phó giao cảm. Những dây thần kinh giao cảm giúp cơ thể đối mặt với những tình huống căng thẳng,như khi vận động hay luyện tập.Trong khi đó hệ phó giao cảm giúp cơ thể duy trì trong suốt quá trình nghỉ ngơi. Huyết áp thay đổi là kết quả phối hợp của sự kích hoạt các dây thần kinh giao cảm làm tăng huyết áp đồng thời kích hoạt các dây thần kinh phó giao cảm làm giảm huyết áp. Hoạt hóa quá mức thần kinh giao cảm là tác nhân góp phần đáng kể vào sự tiến triển của chứng tăng huyết áp, hoặc tình trạng huyết áp cao liên tục.

Phosphate tự nhiên được tìm thấy trong thịt, sữa và giữ vai trò quan trọng cho việc hình thành xương chắc khoẻ, duy trì và hồi phục cơ thể. Tuy nhiên, vì phosphate được thêm vào rất nhiều thực phẩm đóng gói nên chế độ ăn uống điển hình của người Mỹ chứa gấp 2 lần lượng được khuyến nghị mỗi ngày, bác sỹ Wanpen Vongpatanasin, Đại Học Trung Tâm Y Khoa Tây Nam Texas (University of Texas Southwestern Medical Center), tác giả của nghiên cứu cho biết. Các nghiên cứu trước đó trên bệnh nhân và chuột thí nghiệm đã cho thấy việc tiêu thụ quá nhiều phosphate trong chế độ ăn uống có thể dẫn đến chứng tăng huyết áp và các biến chứng tim mạch khác. Nghiên cứu mới này khảo sát sự tham gia của các dây thần kinh giao cảm bằng cách kiểm tra hoạt động của các dây thần kinh khi nghỉ ngơi và vận động.

Những con chuột được ăn một chế độ ăn có lượng gấp đôi phosphate tối ưu dành cho loài gặm nhấm trong vòng 3 tháng. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chuột có chế độ ăn giàu phosphate có huyết áp khi nghỉ ngơi cao hơn, cũng như tăng hoạt động quá mức của hệ thần kinh giao cảm và huyết áp trong suốt quá trình vận động

Theo nghiên cứu của bác sỹ Vongpatanasin và tiến sĩ Scott Smith (Đại Học Trung Tâm Y Khoa Tây Nam Texas) thì quá trình vận động được gợi ý như là một liệu pháp kiểm soát sự tăng huyết áp. Tuy nhiên việc nạp thêm phosphate sẽ dẫn tới tăng huyết áp quá mức, gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và sự dày bệnh lý thành cơ tim.

“Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy cơ sở của những  lo ngại về an toàn thực phẩm cũng như hậu quả lâu dài khi sử dụng chất phụ gia chứa phosphate trong chế độ ăn”. Bác sỹ Vongpatanasin cũng cho rằng cần tiến hành các nghiên cứu trên quần thể dân số lớn hơn để xác nhận các kết quả này. Nếu phù hợp, phát hiện sẽ là tiền đề để đề nghị việc ghi chú lượng phosphate bổ sung ở ngoài bao bì thực phẩm. Theo các tác giả: “Giống như natri, việc kiểm tra này sẽ không chỉ giúp cộng đồng kiểm soát lượng phosphate ăn vào mà còn là một lời cảnh báo rằng sức khỏe của họ có thể bị nguy hiểm bởi việc tiêu thụ quá nhiều phosphate”

IBSG – Nhóm Y Học Thường Thức (chuyển ngữ)

Bài báo: 

1. Excess phosphates in foods may lead to abnormally high blood pressure. News-Medical. 2 June 2016. 

Xin mời Quý Độc Giả bỏ ra 2-5 phút để làm một khảo sát mức độ hài lòng về bài viết của IBSG tại đây. IBSG chân thành cảm ơn Quý Độc Giả!