Nghiên Cứu Lâm Sàng
Công bố mới về thử nghiệm vaccine chống virus ZIKA
- Chi tiết bài viết
- Bài viết liên quan
Virus Zika
Zika là một loại virus lây truyền qua muỗi Aedes. Những người bị bệnh virus Zika có thể có các triệu chứng bao gồm sốt nhẹ, phát ban da, viêm kết mạc, đau cơ và khớp, khó chịu hoặc đau đầu. Những triệu chứng này thường kéo dài 2-7 ngày.
Các bằng chứng khoa học cho thấy virus Zika là một nguyên nhân gây ra tật đầu nhỏ và hội chứng rối loạn thần kinh hiếm gặp Guillain-Barré. Liên hệ giữa Zika đến các biến chứng thần kinh khác cũng đang được điều tra. Zika đôi khi gây tổn thương não nghiêm trọng ở trẻ em sinh ra từ mẹ bị nhiễm virus trong khi mang thai.
Bệnh này lần đầu tiên được ghi nhận ở Uganda vào năm 1947 ở khỉ. Năm 1962 phát hiện ca nhiễm virus này ở người tại Uganda và Tanzania. Sự bùng phát bệnh virus Zika đã được ghi nhận ở châu Phi, châu Mỹ, châu Á và Thái Bình Dương. Các ổ dịch lớn đầu tiên của bệnh do nhiễm Zika đã được báo cáo từ đảo Yap (Liên bang Micronesia) năm 2007. Trong tháng 10 năm 2015 các báo cáo y học từ Brazil cho thấy có sự liên kết giữa nhiễm virus Zika và chứng đầu nhỏ.
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết đến 3/11/2016 Zika đã được xác định ở 73 quốc gia bao gồm Hoa Kỳ. CDC báo cáo khoảng 4.000 trường hợp ở lục địa United Sates và Hawaii, bao gồm 139 trường hợp. Hơn 30.000 trường hợp đã được chẩn đoán ở Puerto Rico. Các ca nhiễm bệnh cũng đã được ghi nhận ở các quốc gia Đông nam á như Campuchia, Việt Nam.
Để chẩn đoán nhiễm virus zika cần tiến hành xét nghiệm máu để phát hiện vật liệu di truyền của vi rút (phướng pháp PCR) và kháng thể kháng Zika (IgM) trong huyết thanh. Xét nghiệm PCR nên được tiến hành càng sớm càng tốt, rồi xét nghiệm lần thứ hai trong vòng 2-3 tuần sau đó để phát hiện bệnh chính xác và kịp thời.
Các công bố mới về phát triển vắc xin chống Zika
Các nhà khoa học Mỹ vừa đưa ra thử nghiệm vaccine Zika trên người tình nguyện. Các quan chức liên bang đang mong muốn phát triển một loại vắc xin càng nhanh càng tốt. Vắc-xin thử nghiệm này có tên gọi là ZPIV và đã tỏ ra hiệu quả với virus mục tiêu tương tự như Zika là virus viêm não Nhật Bản.
Tiến sĩ Anthony Fauci người đứng đầu Viện Dị ứng và bệnh truyền nhiễm (NIAID) cho biết trong một tuyên bố hôm ngày 7/11/2016 “Chúng ta cần khẩn trương một vắc-xin an toàn và hiệu quả để bảo vệ con người khỏi bị nhiễm virus Zika trong khi virus đang tiếp tục lây lan và gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt với phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh của họ”.
Các nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Walter Reed Army, Silver Spring đang tuyển 75 tình nguyện viên để thử nghiệm vắc-xin này. Các nhà nghiên cứu sẽ theo dõi kết quả thử nghiệm trên người để đảm bảo vắc xin là an toàn và khả năng sinh kháng thể kháng virus ở những người được tiêm vắc-xin để bảo vệ họ khỏi căn bệnh này.
Trước đó đã có các thử nghiệm vắc xin trên khỉ và cho thấy hiệu quả chống lại virus Zika
Vắc xin ZPIV sử dụng cơ chế truyền thống giống nhiều loại vắc-xin khác: các nhà khoa học làm bất hoạt virus để loại bỏ khả năng gây bệnh trong khi vẫn tạo phản ứng miễn dịch trên người. Vắc xin bại liệt và cúm là hai ví dụ điển hình của vắc xin bất hoạt.
Vào tháng 8/2016, NIAID đã bắt đầu thử nghiệm một dạng vắc xin khác cho Zika bằng kỹ thuật hiện đại. Vắc-xin này sử dụng một DNA vòng kích thước nhỏ và được tiêm vào cánh tay tình nguyện viên. DNA này sẽ dẫn tế bào trong cơ thể người sản xuất ra các protein giống Zika, và các protein này sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch. Nếu vắc-xin này được chứng minh về hiệu quả, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ mở rộng thử nghiệm ở các nước đang nhiễm rộng Zika vào đầu năm 2017.
Nhóm tác giả:
TS. Nguyễn Thị Liên Thương, DS. Nguyễn Thị Thanh Thảo
Trung tâm Nghiên cứu- Thực nghiệm, Đại học Thủ Dầu Một
Tài liệu tham khảo
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/zika/en/
Flaviviridae. Swiss Institute of Bioinformatics.
