Vụ đầu độc bạn cùng phòng bằng trứng sán

Câu chuyện có thật này xảy ra vào thập niên 1970 của thế kỉ trước và được Rebecca Kreston của tạp chí khoa học phổ thông Discover nhắc lại trong một bài báo của cô ngày 27/12/2014.

Vào năm 1970, ở thành phố Quebec, Canada, có 4 người cùng trọ một căn nhà. Thời điểm đó, một người trong số họ, đang là một sinh viên sau cao học tại khoa Ký Sinh Trùng (parasitology) của MacDonald College, không thể chi trả tiền nhà trọ đúng hạn. Vì chuyện này mà 4 người cự cãi với nhau. Trong cơn tức giận, người sinh viên sau cao học đe dọa rằng anh ta sẽ đầu độc 3 người kia bằng những ký sinh trùng lợn Ascaris suum trong phòng lab của anh ta. Lời đe dọa này bị phớt lờ cho tới 1 tuần sau. Những người bạn trọ này đều được nhập viện sau một bữa ăn tối do người bạn trọ kia tổ chức. Và lúc này, lời đe dọa đó được người ta xem xét lại.

Trứng của loài giun tròn Ascaris này thường nhiễm vào người qua đường miệng (fecal-oral transmission), nhưng loài ký sinh trùng này không định cư ở bụng. Sau khi ấu trùng nở ra từ trứng, chúng tìm đường đi ra khỏi ruột vào máu và tới phổi. Tại đây, chúng bức khỏi phế nang (alveoli), bò lên cuống phổi (bronchi), tới khí quản (trachea) cho tới khi chúng tới được mặt sau của cổ họng (throat) nơi chúng lại được nút vào lần nữa và đi tới ruột. Tại đây, chúng trưởng thành, giao phối, và giải phóng trứng vào phân. Các con con của chúng sẽ được tống thoát khỏi ruột và lại bắt đầu chu trình trên.

Trong trường hợp những người bạn trọ này, không may thay những con sán bị mắc kẹt ở phổi. Họ có các triệu chứng sốt (fever), ho (cough), và khó chịu (malaise). Triệu chứng nghiêm trọng nhất là nhịp thở ngắn, theo ngôn ngữ y khoa (medical parlance) là hiện tượng “kiệt sức hô hấp” (respiratory distress), và được nhập viện.

Lúc đầu họ được cho là bị viêm phổi liên quan đến cộng đồng (community-associated pneumonia), nhưng điều trị kháng sinh cho thấy không hiệu quả. Sau các phân tích nước đờm (sputum) của họ, các bác sỹ mới biết được nguyên nhân là do ký sinh trùng. Lúc này, câu hỏi được dấy lên là: Có phải họ đã bị đầu độc bởi người bạn trọ bằng trứng của Ascaris?

Theo ước tính, những người này đã bị nhiễm hàng trăm ngàn trứng sán, trong khi thông thường người bệnh chỉ bị nhiễm vài ba trứng bằng con đường tự nhiên. Có 2 người bị năng, nhưng may thây tất cả đều được phục hồi hoàn toàn.

Người bạn trọ bị nghi ngờ đã cố ý giết người (attempted murder). Tại tòa, anh ta chối bỏ giả thuyết rằng việc nhiễm sán là do anh ta đầu độc, và anh ta được xét vô tội do các bằng chứng không đủ thuyết phục.

Từ câu chuyện này, chúng ta thấy rằng bài học rút ra là rất giá trị. Chúng ta không nên giải quyết vấn đề bằng sự nông nổi, và chúng ta cần sống hòa thuận với mọi người, nhất là khi bên cạnh bạn là một nhà ký sinh trùng học.

Huy Vũ

Đăng lần đầu ngày 28.12.2014

Nguồn Hình: CDC. Minh họa vòng đời của Ascaris lumbricoides.

Bài Báo:

1. Ex-Student is acquitted in parasite poison case. Levinson (June 10, 1971). The Montreal Gazette.

2. Poisoned with Parasites. Rebecca Kreston. Discover.